Ubuntu

Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış[2] olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu [3] aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.[4]

Ubuntu, herkesin özgürce kullanabildiği; yayınlamakta, kopyalamakta ve kodlarını değiştirip geliştirebilmekte özgür olduğu yazılımlardan oluşur. Bunların çoğu GNU Genel Kamu Lisansı ile güvence altına alınmış, özgür yazılım / açık kaynak yazılımlardır.

Ubuntu Güney Afrikalı girişimci Mark Shuttleworth ve şirketi Canonical Ltd. tarafından finanse edilmektedir. Canonical, Ubuntu'yu bireysel ve kurumsal tüm kullanıcılara tamamen ücretsiz olarak sunmakta, teknik destek almak isteyen kuruluşlara destek vererek gelir elde etmeyi amaçlamaktadır. Canonical Ubuntu'yu açık kaynak kodlu ve özgür yazılım olarak sunduğu için, dünya çapında bu işletim sistemini kullanan ve geliştiren gönüllü kullanıcıları sayesinde, tüm bir işletim sistemini tek başına geliştirmek zorunda kalmaz. Diğer Linux katkıcılarının yaptığı geliştirmeler, onu temel alan Ubuntu'yu da doğrudan geliştirir.

Ubuntu'nun altı ayda bir yeni sürümünü yayınlanmaktadır. Canonical, iki yılda bir yayınlanan LTS (Uzun Süreli Destek; Long Term Support) sürümlerine, hem masaüstü için hem de sunucu ortamlarında 5 yıl boyunca güncelleme desteği sunmaktadır. Ara sürümler için ise 9 ay boyunca güvenlik yamaları, geliştirmeleri ve yazılım güncelleştirmeleri desteği sunulmaktadır.[5]

Canonical; Ubuntu Desktop, Ubuntu Server, Ubuntu Cloud, Ubuntu Core türevlerini resmî olarak geliştirmekte ve kullanıcılarını desteklemektedir. Çin Halk Cumhuriyeti ile 2013 yılında yapılan anlaşma gereğince[6][7] Çin'e yönelik olarak yerelleştirilmiş UbuntuKylin sürümünü yayınlamaktadır. Ayrıca Ubuntu benzeri Ubuntu GNOME, Ubuntu MATE, Kubuntu, Xubuntu, Lubuntu, Ubuntu Budgie, Edubuntu, Ubuntu Studio ve Mythbuntu isimli masaüstü türevlerini de geliştirmektedir. Bu türevler resmî olarak Canonical tarafından yayınlanmakla birlikte kullanıcıları resmî olarak desteklememektedir.[8][9][10] Bu türevleri kullanan kullanıcılar ilgili gönüllü topluluklardan destek alabilirler.

Ubuntu'nun akıllı telefon ve tabletlere yönelik olarak geliştirilmiş Ubuntu Touch isimli türevi ise ilk kez Şubat 2015'te piyasaya sürülmüştür. BQ ve Meizu firmalarının birkaç telefon modelinde ve BQ'nun bir tablet modelinde kullanılmıştır. 5 Nisan 2017'de Ubuntu Touch projesine artık yatırım yapılmayacağı, projenin sona ereceği duyurulmuştur.[11]

Ubuntu sözcüğü, Zulu dilinde "insanlık" anlamına gelir, aynı zamanda "başkalarına karşı merhametli, şefkatli, iyiliksever" olmak gibi insani değerlerin temel alındığı bir dünya görüşüdür.[12] Buradan hareketle Ubuntu, İnsanlık için Linux (Linux For Human Beings) sloganını kullanır.

Vikipedi, özgür ansiklopedi